Witamina E – trochę historii i nie tylko…
Odkryjmy rolę witaminy E w łagodzeniu objawów endometriozy. Już w latach 30. XX wieku zaobserwowano, że witamina E korzystnie wpływa na płodność zarówno samców, jak i samic, a także zapobiega wewnątrzmacicznemu obumarciu płodu, nazywana była “witaminą zapobiegającą sterylizacji” i stosowana w zapobieganiu poronieniom.
W tamtym czasie prowadzono również badania nad estrogenem i jego negatywnym wpływem na organizm. Doktor Shute i jego synowie Wilfred i Evan, jako jedni z pierwszych, uznali witaminę E za antyestrogen i dowiedli, że jest ona skuteczna w zapobieganiu zakrzepicy krwi u kobiet w ciąży. A.L. Soderwall w latach 70. przeprowadził eksperymenty, w których wykazał, że podawanie chomikom dodatkowej witaminy E opóźnia moment wystąpienia niepłodności u samic w średnim wieku. Obecnie istnieje wiele artykułów naukowych potwierdzających wpływ witaminy E na poprawę płodności u ludzi i zwierząt.
Dlaczego witamina E jest polecana kobietom z endometriozą?
Zaobserwowano, że witamina E wchodzi w interakcje z receptorem estrogenu, działając antagonistycznie, czyli blokując jego działanie. Porównując skuteczność witaminy E (alfa-tokoferolu) z tamoksyfenem (lekiem o działaniu antyestrogenowym stosowanym w terapii raka sutka), stwierdzono, że stężenie 100 μM witaminy E jest równie skuteczne jak 10 μM tamoksyfenu. Co ciekawe, nawet dodanie wysokich dawek estrogenu nie mogło przywrócić wzrostu komórek raka piersi, gdy alfa-tokoferol blokował receptor estrogenowy. Dawki potrzebne do osiągnięcia podobnego efektu nie są wysokie – wystarczające są dawki 400-600UI alfa-tokoferolu.
Wniosek 1: Witamina E blokuje receptor estrogenu. U kobiet z endometriozą występuje nadmiar estrogenu, dlatego blokowanie tego hormonu jest istotne w walce z chorobą.
Witamina E wpływa również na enzym aromatazy, który bierze udział w syntezie estrogenu. Badania nad rakiem prostaty wykazały, że witamina E hamuje ekspresję aromatazy, obniżając poziom estrogenu.
Wniosek 2: Witamina E jest inhibitorem aromatazy.
Witamina E hamuje proces zapalny poprzez hamowanie enzymu COX-2 i syntezę prozapalnych prostaglandyn. Dodatkowo, endogenne metabolity witaminy E pełnią rolę przeciwzapalną i wpływają na regulację układu odpornościowego, hamując 5-lipoksygenazę (5-LOX) w komórkach odpornościowych. Wykazano, że metabolity witaminy E skutecznie tłumią stany zapalne, nadreaktywność oskrzeli, zapalenie otrzewnej i astmę.
Wniosek 3: Witamina E działa przeciwzapalnie i wpływa pozytywnie na regulację układu immunologicznego. Badania sugerują, że suplementacja witaminą E może zmniejszać ból u kobiet cierpiących na bolesne miesiączkowanie. Witamina E, jako silny przeciwutleniacz, chroni komórki rozrodcze przed szkodliwym działaniem wolnych rodników, pomaga w utrzymaniu lub przywróceniu prawidłowej owulacji oraz zmniejsza ból podczas stosunku seksualnego, co jest istotne przy staraniach o dziecko.
Witamina E i estrogen działają przeciwstawnie do siebie. Estrogen zwiększa syntezę prostaglandyn, a witamina E ją zmniejsza. Estrogen zwiększa aktywność enzymów COX i LOX, a witamina E ją zmniejsza.
Podsumowując, witamina E może być cennym wsparciem dla kobiet z endometriozą ze względu na jej działanie antyestrogenowe, przeciwzapalne i regulujące układ odpornościowy.