Zastosowanie diety Low FODMAP w endometriozie
Zespół jelita drażliwego (IBS) i endometrioza mają wiele wspólnych cech – stany zapalne niskiego stopnia, nadwrażliwość trzewna, ból jelit, wzdęcia i zmienione ruchy jelit. Te wspólne objawy mogą przyczynić się do opóźnienia diagnozy, a dodatkowo kobiety mogą otrzymać etykietę IBS przed otrzymaniem diagnozy endometriozy. Niektóre badania sugerują, że niektóre kobiety mogą jednocześnie cierpieć na oba te schorzenia.
Przydatność diety low FODMAP
FODMAP to termin używany dla niektórych łatwo fermentujących węglowodanów krótkołańcuchowych (fermentujących oligosacharydów, disacharydów, monosacharydów i polioli). Dieta low FODMAP może być przydatna nawet u 80% osób cierpiących na IBS. U kobiet z endometriozą i IBS, dieta o niskiej zawartości FODMAP wykazała pozytywne rezultaty u 72% badanych.
Obecnie istnieją dwie teorie dotyczące tego, w jaki sposób FODMAP mogą wywoływać nieporządane objawy w jelitach. Teoria jelita cienkiego mówi, że FODMAP nie są łatwo wchłaniane i osmotycznie przyciągają wodę do jelita cienkiego, wywołując lub nasilając wzdęcia, co prowadzi do szybszego pasażu jelitowego i upośledza wchłaniania. Natomiast teoria jelita grubego – opisuje, że FODMAP dociera do jelita grubego bez wchłonięcia, gdzie następnie ulega fermentacji przez bakterie jelitowe, powodując produkcję gazów i wzdęcia. Mechanizm łagodzenia objawów podobnych do IBS po usunięciu żywności z FODMAP jest obecnie badany, jednak podejrzewa się, że głównym mechanizmem jest zmiana zarówno flory jelitowej, jak i związków metabolicznych.
Usunięcie tak dużej liczby pożytecznych pokarmów na okres dłuższy niż 4-6 tygodni może potencjalnie wpłynąć na spożycie składników odżywczych i negatywnie wpłynąć na kolonię bakterii jelitowych. Wynika to częściowo z mniejszego spożycia błonnika, a częściowo z po prostu redukcji korzystnych składników odżywczych z usuniętej żywności. Zapewnienie prawidłowej diagnozy jest ważne przed wdrożeniem diety FODMAP, ponieważ poprawa objawów może maskować nieprawidłową diagnozę
Dieta FODMAP, jak każda dieta, nie jest podejściem uniwersalnym. Istnieje kilka składników FODMAP, na które dana osoba może reagować z różnym nasileniem. Ważne jest, aby przed podjęciem diety uzyskać profesjonalne wsparcie wykwalifikowanego naturopaty lub dietetyka.
Referencje:
1) Endometriosis Australia Research Noticeboard, www.endometriosisaustralia.org/research retrieved 10/1/21
2) Saidi K, Sharma S, Ohlsson B. 2020: A systematic review and meta-analysis of the associations between endometriosis and irritable bowel syndrome. Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol. Mar;246:99-105.
3) Moore JS, Gibson PR, Perry RE, Burgell RE, 2017: Endometriosis in patients with irritable bowel syndrome: Specific symptomatic and demographic profile, and response to the low FODMAP diet. Aust N Z J Obstet Gynaecol. Apr;57(2):201-205.
